Το τέμενος του Οσμάν Σάχ ή Κουρσούμ τζαμί (Μολυβένιο τζαμί)βρίσκεται στα νότια της πόλης των Τρικάλων,στην οδό Καρδίτσης δίπλα στις παλαιές φυλακές και στον ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.Το τέμενος είναι το μόνο σωζόμενο από τα πολλά οθωμανικά τζαμιά που υπήρχαν κάποτε στην πόλη των Τρικάλων.Ιδρυτής του ήταν ο Osman Sah ή Qara Osman Pasa, γιός του Mustafa Pasa (+932Η=1525/26) που παντρεύτηκε την κόρη του σουλτάνου Σελίμ Α΄(1512-20).Ο Οσμάν Σάχ όταν,μαζί με τη γυναίκα του,βρέθηκε διοικητής στο sancak των Τρικάλων,έχτισε το τέμενος αυτό και το προίκισε με εκατοντάδες αγαθοεργά ιδρύματα.Το τέμενος είναι ένα από τα 79 τζαμιά και το μοναδικό που σώζεται σε ελληνικό έδαφος που έχτισε ο ονομαστός αρχιτέκτονας του 16ου αιώνα Σινάν (Koca mimar Sinan).Η διάμετρός του είναι 18 μ. και η κορυφή απέχει από το έδαφος περίπου 22 μ.Είναι κτισμένο από πελεκητές πέτρες ανάμεσα στις οποίες μεσολαβούν στρώσεις ερυθρών πλίνθων.Είναι κατασκευασμένο,έτσι ώστε να έχει τέλεια ακουστική.Η ακριβής χρονολογία ανέγερσης του τζαμιού είναι άγνωστη,αφού δεν διασώθηκε κάποια ιδρυτική επιγραφή.Πιθανολογείται όμως ότι χτίστηκε δέκα χρόνια περίπου πρίν από το θάνατο του Οσμάν Σάχ,ο οποίος τάφηκε στον γειτονικό τουρμπέ (μαυσωλείο) το 1567/8.Χτισμένο στις όχθες του ποταμού Ληθαίου περιβαλλόταν από τα άλλα ιδρύματα που έχτισε ο Οσμάν Σάχ,όπως το πτωχοκομείο,το σχολείο,ο μεντρεσές,το χάνι κ.ά.
Από τα κτίσματα αυτά σήμερα σώζεται μόνο το τέμενος (τζαμί) και ο τουρμπές (μαυσωλείο) στο οποίο ετάφη ο Οσμάν Σάχ.Το τέμενος αποτελείται από μια τετράγωνη αίθουσα προσευχής που καλύπτεται με πελώριο ημισφαιρικό θόλο.Η κατεστραμμένη παλιότερα στοά (revak) στην πρόσοψη,αναστηλώθηκε.Στη ΒΔ γωνία του τεμένους σώζεται ο ασκεπής μιναρές του.Ο τουρμπές (μαυσωλείο) του Οσμάν Σάχ,στα νότια του τεμένους,είναι ένα οκταγωνικής κάτοψης κτίσμα που καλύπτεται με ημισφαιρικό θόλο.Το 1993 το Τζαμί ανακατασκευάστηκε και είναι μνημείο προστατευόμενο από την UNESCO.Σήμερα,πραγματοποιούνται εκδηλώσεις ήπιου χαρακτήρα,όπως εκθέσεις έργων τέχνης,ομιλίες.Το όμορφο θέαμα συμπληρώνουν το σιντριβάνι που βρίσκεται στην είσοδο και το άφθονο πράσινο στον περιβάλλοντα χώρο.
Η παράδοση λέει,ότι ο Οσμάν Σαχ επειδή στα Τρίκαλα γιατρεύτηκε,έχτισε το τζαμί αυτό σε ανάμνηση της σωτηρίας του
Οσμάν Σαχ (Osman Sah Bey ή Qara Osman Pasa) (;-1567/8)
Γιος του Mustafa Pasa (;-1525),διοικητή της Τριπόλεως της Συρίας και εγγονός,από την πλευρά του πατέρα του,του Ιskender Pasa,διοικητή της Βοσνίας (1515/8,1555/6),του Μορέως και της Ναυπάκτου (Ajnebachti).Η μητέρα του ήταν κόρη του σουλτάνου Σελίμ Α΄ και γι' αυτό ο Οσμάν είχε όλη τη σουλτανική εύνοια.Οι δολοπλοκίες για τη διαδοχή του θρόνου οδήγησαν τον ίδιο και τη σύζυγό του στα Τρίκαλα,εξόριστους,κατά μιά άποψη και κυνηγημένους.Εκεί, μετά την ίασή του από σοβαρή ασθένεια,έκτισε ένα τζαμί και άλλα αγαθοεργά ιδρύματα,όπως πτωχοκομείο,σχολείο,μεντρεσέ και χάνι,ενώ αργότερα αναφέρεται ως κυβερνήτης των Τρικάλων. Πέθανε εκεί και ετάφη στο μαυσωλείο (τουρμπέ),που βρίσκεται δίπλα στο τζαμί.
Από τα κτίσματα αυτά σήμερα σώζεται μόνο το τέμενος (τζαμί) και ο τουρμπές (μαυσωλείο) στο οποίο ετάφη ο Οσμάν Σάχ.Το τέμενος αποτελείται από μια τετράγωνη αίθουσα προσευχής που καλύπτεται με πελώριο ημισφαιρικό θόλο.Η κατεστραμμένη παλιότερα στοά (revak) στην πρόσοψη,αναστηλώθηκε.Στη ΒΔ γωνία του τεμένους σώζεται ο ασκεπής μιναρές του.Ο τουρμπές (μαυσωλείο) του Οσμάν Σάχ,στα νότια του τεμένους,είναι ένα οκταγωνικής κάτοψης κτίσμα που καλύπτεται με ημισφαιρικό θόλο.Το 1993 το Τζαμί ανακατασκευάστηκε και είναι μνημείο προστατευόμενο από την UNESCO.Σήμερα,πραγματοποιούνται εκδηλώσεις ήπιου χαρακτήρα,όπως εκθέσεις έργων τέχνης,ομιλίες.Το όμορφο θέαμα συμπληρώνουν το σιντριβάνι που βρίσκεται στην είσοδο και το άφθονο πράσινο στον περιβάλλοντα χώρο.
Η παράδοση λέει,ότι ο Οσμάν Σαχ επειδή στα Τρίκαλα γιατρεύτηκε,έχτισε το τζαμί αυτό σε ανάμνηση της σωτηρίας του
Οσμάν Σαχ (Osman Sah Bey ή Qara Osman Pasa) (;-1567/8)
Γιος του Mustafa Pasa (;-1525),διοικητή της Τριπόλεως της Συρίας και εγγονός,από την πλευρά του πατέρα του,του Ιskender Pasa,διοικητή της Βοσνίας (1515/8,1555/6),του Μορέως και της Ναυπάκτου (Ajnebachti).Η μητέρα του ήταν κόρη του σουλτάνου Σελίμ Α΄ και γι' αυτό ο Οσμάν είχε όλη τη σουλτανική εύνοια.Οι δολοπλοκίες για τη διαδοχή του θρόνου οδήγησαν τον ίδιο και τη σύζυγό του στα Τρίκαλα,εξόριστους,κατά μιά άποψη και κυνηγημένους.Εκεί, μετά την ίασή του από σοβαρή ασθένεια,έκτισε ένα τζαμί και άλλα αγαθοεργά ιδρύματα,όπως πτωχοκομείο,σχολείο,μεντρεσέ και χάνι,ενώ αργότερα αναφέρεται ως κυβερνήτης των Τρικάλων. Πέθανε εκεί και ετάφη στο μαυσωλείο (τουρμπέ),που βρίσκεται δίπλα στο τζαμί.
Φωτογραφίες του τεμένους του Οσμάν Σαχ