Διατηρούνται επίσης σε κατάσταση τέτοια που μπορεί κανείς να τα επισκεφθεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις τα εξής μοναστήρια:
Μονή της Υπαπαντής
Βασιλική μονόκλιτη σταυρεπίστεγη με τοιχογραφίες του 1367 στον κυρίως ναό και του 1784 στο νάρθηκα.Εγκαταλείφθηκε το 1809 όταν τα στρατεύματα του Αλή Πασά συνέλαβαν τον τοπικό ήρωα Παπαθύμιο Βλαχάβα,κατέστρεψαν την μονή του Αγίου Δημητρίου που ήταν το καταφύγιο και στρατηγείο του και λίγο μετά συνέλαβαν τους ηγουμένους όλων των μονών των Μετεώρων.
Μονή Αγίου Νικολάου Μπάντοβα
Βρίσκεται στη θέση "Κοφίνια",σε μια κάπως ευρύχωρη σπηλιά πάνω στον βράχο Μπάντοβα,νοτιανατολικά από το Καστρακί και βορειοδυτικά της Καλαμπάκας. Το μοναστήρι που ιδρύθηκε το 14ο αι. ήταν ήδη μισοκατεστραμμένο όταν βομβαρδίστηκε το 1943 από τους Γερμανούς.Σωζόταν μέχρι τις μέρες μας ο ναΐσκος της μονής,ενώ τα τελευταία χρόνια αναστηλώθηκαν τα κελλιά με έξοδα της μονής Αγίας Τριάδος.
Η Δούπιανη (σήμερα ναός της Ζωοδόχου Πηγής)
Βρίσκεται βορειοδυτικά του Καστρακίου. Μικρή μονόχωρη βασιλική,στην οποία διακρίνονται δύο οικοδομικές φάσεις,η πρώτη του 12ου αι. και η δεύτερη του 1861.Πρόκειται για τη σκήτη των Σταγών-Δούπιανης, που ίδρυσε ο μοναχός Νείλος.
Μονή Αγίου Γεωργίου του Μανδηλά
Μονή του Αγίου Πνεύματος ή μονή των Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ
Θεωρείται η αρχαιότερη μονή των Μετεώρων.Βρίσκεται νοτιοανατολικά της μονής Αγίου Γεωργίου του Μανδηλά.Ο Ν. Βέης ταυτίζει τη μονή με το "Στύλο Σταγών" στον οποίο έμεινε για λίγο ο Αθανάσιος ο Μετεωρίτης με το Γέροντά του Γρηγόριο,όταν ήρθαν από το Άγιον Όρος.Σώζεται μόνο ο ναΐσκος που είναι λαξευτός στο βράχο και στον οποίο σώζεται η λάρνακα-τάφος του κτήτορα. Απέναντι από το ναΐσκο σώζονται ερειπωμένα κελλιά.
Μονή της Υπαπαντής
Βασιλική μονόκλιτη σταυρεπίστεγη με τοιχογραφίες του 1367 στον κυρίως ναό και του 1784 στο νάρθηκα.Εγκαταλείφθηκε το 1809 όταν τα στρατεύματα του Αλή Πασά συνέλαβαν τον τοπικό ήρωα Παπαθύμιο Βλαχάβα,κατέστρεψαν την μονή του Αγίου Δημητρίου που ήταν το καταφύγιο και στρατηγείο του και λίγο μετά συνέλαβαν τους ηγουμένους όλων των μονών των Μετεώρων.
Μονή Αγίου Νικολάου Μπάντοβα
Βρίσκεται στη θέση "Κοφίνια",σε μια κάπως ευρύχωρη σπηλιά πάνω στον βράχο Μπάντοβα,νοτιανατολικά από το Καστρακί και βορειοδυτικά της Καλαμπάκας. Το μοναστήρι που ιδρύθηκε το 14ο αι. ήταν ήδη μισοκατεστραμμένο όταν βομβαρδίστηκε το 1943 από τους Γερμανούς.Σωζόταν μέχρι τις μέρες μας ο ναΐσκος της μονής,ενώ τα τελευταία χρόνια αναστηλώθηκαν τα κελλιά με έξοδα της μονής Αγίας Τριάδος.
Η Δούπιανη (σήμερα ναός της Ζωοδόχου Πηγής)
Βρίσκεται βορειοδυτικά του Καστρακίου. Μικρή μονόχωρη βασιλική,στην οποία διακρίνονται δύο οικοδομικές φάσεις,η πρώτη του 12ου αι. και η δεύτερη του 1861.Πρόκειται για τη σκήτη των Σταγών-Δούπιανης, που ίδρυσε ο μοναχός Νείλος.
Μονή Αγίου Γεωργίου του Μανδηλά
Στα δυτικά του Βράχου του Αγίου Πνεύματος.Πιθανότατα κτίστηκε το 1367 από τον μοναχό Νείλο.Σώζεται μόνο ένας μικρός ναός λαξευμένος στο βράχο,που πρωτοκατοικήσε ο Αθανάσιος ο Μετεωρίτης.Από το ζωγραφικό διάκοσμο του ναού σώζονται οι παραστάσεις του Χριστού και του Αγίου Γεωργίου.Το 1966 η μονή καταστράφηκε από πυρκαγιά.
Μονή του Αγίου Πνεύματος ή μονή των Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ
Θεωρείται η αρχαιότερη μονή των Μετεώρων.Βρίσκεται νοτιοανατολικά της μονής Αγίου Γεωργίου του Μανδηλά.Ο Ν. Βέης ταυτίζει τη μονή με το "Στύλο Σταγών" στον οποίο έμεινε για λίγο ο Αθανάσιος ο Μετεωρίτης με το Γέροντά του Γρηγόριο,όταν ήρθαν από το Άγιον Όρος.Σώζεται μόνο ο ναΐσκος που είναι λαξευτός στο βράχο και στον οποίο σώζεται η λάρνακα-τάφος του κτήτορα. Απέναντι από το ναΐσκο σώζονται ερειπωμένα κελλιά.
 |  |  |  |