Η πλούσια κληρονομία των Τρικάλων αποτυπώνεται και στα εκθέματα που φιλοξενούνται στα διάφορα μουσεία που λειτουργουν στην πόλη.
Λειτουργούν στην πόλη των Τρικάλων τα ακόλουθα μουσεία:
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΡΙΚΚΗΣ
Η Αρχαιολογική Συλλογή Τρίκκης συγκεντρώθηκε το 1902 από τον Παναγιώτη Καστριώτη,ο οποίος συγκέντρωσε,τότε,στο κτίριο της νομαρχίας αρκετά ευρήματα ανασκαφών από διάφορα σημεία των Τρικάλων και άλλες θέσεις.
Σήμερα η Αρχαιολογική Συλλογή στεγάζεται σε κτίριο κάτω από το Φρούριο (25ης Μαρτίου και Μαχάονος) και διαθέτει δύο αίθουσες,στις οποίες φιλοξενεί αντικείμενα από την 6η χιλιετία π.χ. (νεολιθική εποχή,εποχή χαλκού,γεωμετρική εποχή,κλασσικά χρόνια,ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια),ως τα υστεροβυζαντινά χρόνια.Τα εκθέματα της περιλαμβάνουν ολόσωμα μαρμάρινα αγάλματα,αναθηματικά ανάγλυφα,γλυπτά, επιγραφές,νομίσματα.
25ης Μαρτίου 31
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το 1991 ιδρύθηκε το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Τρικάλων.Στεγάζεται σε ένα διατηρητέο κτίριο στην οδό Γαριβάλδη 6.Το κτίριο αποτελεί εξαίρετο δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής και μνημείο της τοπικής ιστορίας.Βρίσκεται, δε,σε άμεση σχέση με το χαρακτήρα του μουσείου.
Τα αντικείμενα της συλλογής προέρχονται από δωρεές Τρικαλινών οι οποίοι ίδρυσαν και το Σύλλογο Φίλων του Μουσείου (ΣΦΛΜΤ).Η συλλογή του καλύπτει χρονικά την περίοδο από τα τέλη του 18ου αι. έως τα μέσα του 20ου αι.Τα εκθέματα αναπτύσσονται με τέτοιο τρόπο,ώστε ο επισκέπτης,να παίρνει μια αρκετά αντιπροσωπευτική εικόνα της ζωής και της κουλτούρας του τόπου.Η έκθεση των αντικειμένων διαρθρώνεται στις εξής ενότητες:
•Αντικείμενα,εργαλεία,εξαρτήματα του αγροτοποιμενικού βίου.
•Αντικείμενα και εργαλεία οικιακής χρήσης.
•Εργαλεία και εξαρτήματα των συντεχνιών των παραδοσιακών επαγγελματιών και τεχνιτών.
•Υφαντά και κεντήματα, κυρίως για χρηστικούς λόγους.
•Παραδοσιακές ενδυμασίες.
•Συλλογή πρωτότυπων παλαιών φωτογραφιών της πόλης και της περιοχής των Τρικάλων από το 1880 ως τα μέσα του 20ου αι.
•Έγγραφα, έντυπα,γκραβούρες και άλλα ντοκουμέντα.
Σημαντικός είναι και ο κοινωνικός ρόλος που αναπτύσσει το Μουσείο.Το μουσείο διοργανώνει κατά καιρούς εκδηλώσεις εκθέσεις και ομιλίες και αναβίωση εθίμων (λαζαρίνες).
Γαριβάλδη 8
ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΡΙΚΑΛΙΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ
Το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής Τρικαλινών Δημιουργών,στεγάζεται στο κτίριο του Πολιτιστικού Οργανισμού και λειτουργεί και ως Μουσείο Μουσικής Ιστορίας.Ιδρύθηκε με σκοπό τη συγκέντρωση, διάσωση και προβολή της πλούσιας μουσικής κληρονομιάς της πόλης μας.
Τα Τρίκαλα γέννησαν μοναδικούς μουσουργούς,στιχουργούς και ερμηνευτές όπως:Βασίλη Τσιτσάνη, Απόστολο Καλδάρα,Κώστα Βίρβο,Γιώργο Σαμολαδά,Χρήστο Κολοκοτρώνη,Δημήτρη Μητροπάνο. Στο Κέντρο Ελληνικής Μουσικής εκτίθενται προσωπικά είδη, χειρόγραφα, παρτιτούρες,βιβλία, δίσκοι,κασέτες,βιντεοταινίες,έντυπο υλικό,χρυσοί δίσκοι και οτιδήποτε έχει σχέση με τη ζωή και το έργο των Τρικαλινών δημιουργών.Υπάρχουν επίσης ενότητες,με τον τρικαλινής καταγωγής, ερμηνευτή της Λυρικής σκηνής,μπάσο,Δημήτρη Καβράκο και τον επίσης τρικαλινής καταγωγής, διεθνούς φήμης πιανίστα Δημήτρη Σγούρο.
Οι ενότητες των δημιουργών διαθέτουν οπτικοακουστικό και φωτογραφικό υλικό από την καλλιτεχνική τους πορεία.
Γαριβάλδη 8
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το 1998 ιδρύεται το Δημοτικό Ιστορικό Αθλητικό Μουσείο.Με βάση το συλλεκτικό υλικό του Βασίλη Πελίγκου,το αρχείο του κ. Σπύρου Μπονώτη,τις δωρεές και προσφορές επώνυμων αθλητών και απλών φιλάθλων συνδημοτών,παρουσιάζεται η ιστορία του αθλητισμού της πόλης και των πρωτεργατών από το 1896.Στεγάζεται μόνιμα στο Καστρακίδειο Ίδρυμα της Ιεράς Μητρόπολης Τρίκκης και Σταγών,Καποδιστρίου 13.Ένα διόρωφο κτίριο,εξαίρετο δείγμα της τοπικής νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, κατοικία της Πόπης Καστρακίδου,εθελόντριας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού,η οποία το 1962 παραχώρησε το κτίριο στην Ιερά Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών προκειμένου να χρησιμοποιηθεί εκείνα τα χρόνια ως μαθητικό οικοτροφείο θηλέων.
Στο διώροφο νεοκλασικό κτίριο αναπτύσσονται τα τμήματα:το Ιστορικό τμήμα του τοπικού αθλητισμού,το τμήμα Ορειβασίας,το Εκπαιδευτικό τμήμα,η Γραμματεία και το πωλητήριο του Μουσείου στον ισόγειο χώρο.Στις αίθουσες του πρώτου ορόφου γίνεται αναφορά στους παλαιούς και σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες και στους Παραολυμπιακούς.
Τρεις αίθουσες εξιστορούν τους μεγάλους αθλητικούς σταθμούς της πόλης των Τρικάλων και τους συντελεστές.
Μια μεγάλη αίθουσα παρουσιάζει τον Παγκόσμιο αθλητισμό και τους «ΕΛΛΗΝΕΣ» πρωταθλητές.Η «αίθουσα των τροπαίων» είναι η αίθουσα με τα κύπελλα και τις διακρίσεις του τοπικού αθλητισμού. Ο χώρος ανάγνωσης με οπτικοακουστικά μέσα και βιβλιοθήκη συμπληρώνει τις πληροφορίες που προσφέρει το Μουσείο.
Καποδιστρίου 13
ΚΕΝΤΡΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΙΑΦΑ
Πολυδύναμο Πολιτιστικό Κέντρο που λειτουργεί ως Μουσείο της Πόλης.Στεγάζεται στα παλαιά Ψυγεία-Παγοποιεία Κλιάφα,ένα χαρακτηριστικό βιομηχανικό κτίσμα του 1926,το οποίο ανακαινίστηκε με δαπάνη της εταιρείας και το 1996 η διοίκηση της εταιρίας έλαβε την απόφαση να μετατρέψει το σύνολο των παλαιών της εγκαταστάσεων σε "Κέντρο Ιστορίας και Πολιτισμού",διατηρώντας την αρχιτεκτονική του γραμμή και ένα μεγάλο μέρος του μηχανολογικού του εξοπλισμού.
Η μεγάλη ποικιλία των εκθεμάτων επιτρέπει στον επισκέπτη να γνωρίσει σφαιρικά τις διάφορες πτυχές της τρικαλινής ζωής.Συγκεκριμένα:στην αίθουσα της Τοπικής Ιστορίας ο επισκέπτης, μέσα από δεκαπέντε θεματικά ταμπλώ με κατατοπιστικά σημειώματα,φωτογραφίες,γραπτά τεκμήρια και μικροαντικείμενα γνωρίζει στοιχεία για την τοπική αυτοδιοίκηση,την αρχιτεκτονική,τη βιομηχανία, την οικονομία,την εκπαίδευση αλλά και τον πολιτισμό.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αίθουσα η αφιερωμένη στην Εταιρεία Κλιάφα στην οποία εκτίθενται φωτογραφίες εργαζομένων,βιβλιάρια εργατών,διαφημίσεις και αλληλογραφία της εταιρείας καθώς και μικροσυσκευές από το παλαιό εργοστάσιο παραγωγής αεριούχων ποτών.
Το παραδοσιακό Τυπογραφείο είναι η αίθουσα η αφιερωμένη στον τοπικό τύπο.Στο χώρο δεσπόζει το μεγάλο πιεστήριο,ο κλισογράφος και οι κάσες με τα τυπογραφικά στοιχεία ενώ τους τοίχους κοσμούν φωτογραφίες δημοσιογράφων και τυπογράφων και μια συλλογή με παλαιές παρτιτούρες.
Διασχίζοντας την Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων που διαθέτει 120 καθίσματα και είναι εφοδιασμένη με όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα,εισερχόμαστε στο Μηχανοστάσιο που λειτουργεί ως Βιομηχανικό Μουσείο.
Στη συνέχεια επισκεπτόμαστε την αίθουσα που φιλοξενεί τη μοναδική στην Ελλάδα εκτεθειμένη συλλογή από ετικέτες και πώματα μπουκαλιών από όλων τον κόσμο και αμέσως μετά το Παλαιό Φαρμακείο του 1890 που διατηρεί την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής.
Διασχίζοντας τον Διάδρομο που στεγάζει μια μικρή συλλογή με παλιά παιχνίδια και δεκατρείς μεγάλους ζωγραφικούς πίνακες που εικονογραφούν παραδοσιακά θεσσαλικά παραμύθια, εισερχόμαστε στη Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Παιδικών και Εφηβικών Βιβλιοθηκών,η οποία διαθέτει 6000 επιλεγμένα βιβλία,έξι ηλεκτρονικούς υπολογιστές,μικρό αμφιθέατρο για την προβολή διαφανειών και βίντεο και χώρο ειδικά διαμορφωμένο για την αφήγηση παραμυθιών.
Ομήρου και Θεμιστοκλέους 12
ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ
Το μουσείο στεγάζεται στο Μητροπολιτικό Μέγαρο και αποτελείται από τις αίθουσες:Εκκλησιαστικό Μουσείο,Λαϊκό Μουσείο,Βιβλιοθήκη,Αίθουσα Διαλέξεων.
Το Λαϊκό Μουσείο εκθέτει αντικείμενα του 19ου και του 20ου αιώνα.Η συλλογή φιλοξενεί αντικείμενα λαϊκής τέχνης,οικιακά σκεύη,υφαντά,κεντήματα,κοσμήματα,παραδοσιακές ενδυμασίες, έπιπλα,φωτογραφίες.
Βιβλιοθήκη
Όλα τα εκθέματα προέρχονται από δωρεές,κυρίως της Μερόπης Λιόλιου.
Η Βιβλιοθήκη διαιρείται σε δύο αίθουσες:τον κυρίως χώρο της Βιβλιοθήκης και το αναγνωστήριο.
Η συλλογή αποτελείται από βιβλία όλων των κλάδων:παλαιότυπα,περγαμηνές,αρχικές εκδόσεις κώδικες,ευαγγέλια,λειτουργικά,λεξικά ιστορικά.Η συλλογή αριθμεί σήμερα 19.000 βιβλία.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗ και ΛΕΓΚΩΣ ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗ
Το Μουσείο Δημήτρη και Λέγκως Κατσικογιάννη που ιδρύθηκε το 1994,αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά αποκτήματα που έχουμε το προνόμιο να εκθέτουμε στην πόλη μας.
Πρόκειται για ένα μοναδικό επικό καλλιτεχνικό έργο στο οποίο ο Δημήτρης Κατσικογιάννης αφιέρωσε όλη του τη ζωή,που αντικατοπτρίζει σε όλες τις εκφάνσεις του,τον αγώνα του λαού μας για κοινωνική δικαιοσύνη,αδελφοσύνη και ειρήνη.
Το περίφημο αυτό μουσειακό έργο απαριθμεί 1236 πίνακες,114 γλυπτά και σχέδια πρώτης έμπνευσης, και στεγάζεται στα πρώην ψυγεία της ΑΓΡΕΞ στην Αγία Μονή.
Ε.Ο Τρικάλων-Άρτας
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
Η Δημοτική Πινακοθήκη απαρτίζεται από τις συλλογές: των Καταφυγώτη,Γιολδάση και τη Συλλογή διαφόρων καλλιτεχνών και στεγάζεται στη Δωροθέα Σχολή,Στρατηγού Σαράφη 42.
ΠΤΕΡΥΓΑ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΤΗ (1926 – 1997)
Ο ζωγράφος και γλύπτης Μενέλαος Καταφυγιώτης καταγόταν από τα Τρίκαλα.Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στους Α. Γεωργιάδη,Γ. Μόραλη και στο γλύπτη Μ. Τόμπρο. Συνέχισε την καλλιτεχνική του δραστηριότητα στην Αμερική,όπου και διακρίθηκε.Εκφραστής του εξπρεσιονισμού,με τάσεις σουρεαλιστικές,το έργο του διακρίνεται για την χρωματική ενότητα και τους συμβολικούς υπαινιγμούς.Στο ξεκίνημα της καλλιτεχνικής του δράσης,φιλοτέχνησε αγάλματα, εκκλησιαστικά τέμπλα, προτομές.Εξέφρασε την αγάπη του για την ιδιαίτερη πατρίδα του,με έργα που αναφέρονται στον θεσσαλικό κάμπο.
Ο Μενέλαος Καταφυγιώτης δώρισε στον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Τρικάλων δεκατέσσερις πίνακες ζωγραφικής και δύο γλυπτά έργα.
ΠΤΕΡΥΓΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΟΛΔΑΣΗ (1897-1993)
Ο Δημήτρης Γιολδάσης καταγόταν από το Μορφοβούνι Καρδίτσας.Φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών,δίπλα στους Σ. Γερανιώτη,Σ Βικάτο,Γ. Ιακωβάκη.Αρχικά στράφηκε στην προσωπογραφία, σταδιακά όμως η θεματική του απόδοση στράφηκε στην απόδοση όψεων του θεσσαλικού κάμπου και των ανθρώπων.Με αυτό το θέμα ασχολήθηκε αποκλειστικά από το 1966 ως το θάνατό του.
Τα έργα του συνιστούν δωρεά του καλλιτέχνη προς τον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Τρικάλων, μέσω της κόρης του Στέλλας Γιολδάση.
ΠΤΕΡΥΓΑ ΕΡΓΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ
Η συλλογή αποτελείται από αντιπροσωπευτικά έργα μιας πλειάδας ζωγράφων,καταγόμενων ή μη από τα Τρίκαλα,οι οποίοι κατά καιρούς έχουν πραγματοποιήσει εκθέσεις στην πόλη μας και έχουν δωρίσει έργα τους στην πόλη.
Στρατηγού Σαράφη 42
ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΜΑΡΚΕΛΛΟΥ (1925-)
Η Πινακοθήκη του ζωγράφου Θεόδωρου Μάρκελλου δημιουργήθηκε το 1988.Τα έργα επέλεξε και δώρισε προσωπικά ο καλλιτέχνης,από το τεράστιο σύνολο της εικαστικής του δημιουργίας.
Γαριβάλδη 6.
ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΙ ΛΕΓΚΩΣ ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗ
Η Πινακοθήκη Δημήτρη και Λέγκως Κατσικογιάννη δημιουργήθηκε το 1994,από το Δήμο Τρικκαίων.Στεγάζεται στο ειδικά διαμορφωμένο κτίριο επί της οδού Τρικάλων – Άρτας (πρώην ψυγεία ΑΓΡΕΞ).
Το έργο του,σημαντική παρακαταθήκη στην πόλη μας,αποτελεί μοναδικό μνημείο μεταπολεμικής καλλιτεχνικής έκφρασης,τόσο στον Ελλαδικό,όσο και στον Βαλκανικό χώρο.
Λειτουργούν στην πόλη των Τρικάλων τα ακόλουθα μουσεία:
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΡΙΚΚΗΣ
Η Αρχαιολογική Συλλογή Τρίκκης συγκεντρώθηκε το 1902 από τον Παναγιώτη Καστριώτη,ο οποίος συγκέντρωσε,τότε,στο κτίριο της νομαρχίας αρκετά ευρήματα ανασκαφών από διάφορα σημεία των Τρικάλων και άλλες θέσεις.
Σήμερα η Αρχαιολογική Συλλογή στεγάζεται σε κτίριο κάτω από το Φρούριο (25ης Μαρτίου και Μαχάονος) και διαθέτει δύο αίθουσες,στις οποίες φιλοξενεί αντικείμενα από την 6η χιλιετία π.χ. (νεολιθική εποχή,εποχή χαλκού,γεωμετρική εποχή,κλασσικά χρόνια,ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια),ως τα υστεροβυζαντινά χρόνια.Τα εκθέματα της περιλαμβάνουν ολόσωμα μαρμάρινα αγάλματα,αναθηματικά ανάγλυφα,γλυπτά, επιγραφές,νομίσματα.
25ης Μαρτίου 31
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το 1991 ιδρύθηκε το Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Τρικάλων.Στεγάζεται σε ένα διατηρητέο κτίριο στην οδό Γαριβάλδη 6.Το κτίριο αποτελεί εξαίρετο δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής και μνημείο της τοπικής ιστορίας.Βρίσκεται, δε,σε άμεση σχέση με το χαρακτήρα του μουσείου.
Τα αντικείμενα της συλλογής προέρχονται από δωρεές Τρικαλινών οι οποίοι ίδρυσαν και το Σύλλογο Φίλων του Μουσείου (ΣΦΛΜΤ).Η συλλογή του καλύπτει χρονικά την περίοδο από τα τέλη του 18ου αι. έως τα μέσα του 20ου αι.Τα εκθέματα αναπτύσσονται με τέτοιο τρόπο,ώστε ο επισκέπτης,να παίρνει μια αρκετά αντιπροσωπευτική εικόνα της ζωής και της κουλτούρας του τόπου.Η έκθεση των αντικειμένων διαρθρώνεται στις εξής ενότητες:
•Αντικείμενα,εργαλεία,εξαρτήματα του αγροτοποιμενικού βίου.
•Αντικείμενα και εργαλεία οικιακής χρήσης.
•Εργαλεία και εξαρτήματα των συντεχνιών των παραδοσιακών επαγγελματιών και τεχνιτών.
•Υφαντά και κεντήματα, κυρίως για χρηστικούς λόγους.
•Παραδοσιακές ενδυμασίες.
•Συλλογή πρωτότυπων παλαιών φωτογραφιών της πόλης και της περιοχής των Τρικάλων από το 1880 ως τα μέσα του 20ου αι.
•Έγγραφα, έντυπα,γκραβούρες και άλλα ντοκουμέντα.
Σημαντικός είναι και ο κοινωνικός ρόλος που αναπτύσσει το Μουσείο.Το μουσείο διοργανώνει κατά καιρούς εκδηλώσεις εκθέσεις και ομιλίες και αναβίωση εθίμων (λαζαρίνες).
Γαριβάλδη 8
ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΡΙΚΑΛΙΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ
Το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής Τρικαλινών Δημιουργών,στεγάζεται στο κτίριο του Πολιτιστικού Οργανισμού και λειτουργεί και ως Μουσείο Μουσικής Ιστορίας.Ιδρύθηκε με σκοπό τη συγκέντρωση, διάσωση και προβολή της πλούσιας μουσικής κληρονομιάς της πόλης μας.
Τα Τρίκαλα γέννησαν μοναδικούς μουσουργούς,στιχουργούς και ερμηνευτές όπως:Βασίλη Τσιτσάνη, Απόστολο Καλδάρα,Κώστα Βίρβο,Γιώργο Σαμολαδά,Χρήστο Κολοκοτρώνη,Δημήτρη Μητροπάνο. Στο Κέντρο Ελληνικής Μουσικής εκτίθενται προσωπικά είδη, χειρόγραφα, παρτιτούρες,βιβλία, δίσκοι,κασέτες,βιντεοταινίες,έντυπο υλικό,χρυσοί δίσκοι και οτιδήποτε έχει σχέση με τη ζωή και το έργο των Τρικαλινών δημιουργών.Υπάρχουν επίσης ενότητες,με τον τρικαλινής καταγωγής, ερμηνευτή της Λυρικής σκηνής,μπάσο,Δημήτρη Καβράκο και τον επίσης τρικαλινής καταγωγής, διεθνούς φήμης πιανίστα Δημήτρη Σγούρο.
Οι ενότητες των δημιουργών διαθέτουν οπτικοακουστικό και φωτογραφικό υλικό από την καλλιτεχνική τους πορεία.
Γαριβάλδη 8
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το 1998 ιδρύεται το Δημοτικό Ιστορικό Αθλητικό Μουσείο.Με βάση το συλλεκτικό υλικό του Βασίλη Πελίγκου,το αρχείο του κ. Σπύρου Μπονώτη,τις δωρεές και προσφορές επώνυμων αθλητών και απλών φιλάθλων συνδημοτών,παρουσιάζεται η ιστορία του αθλητισμού της πόλης και των πρωτεργατών από το 1896.Στεγάζεται μόνιμα στο Καστρακίδειο Ίδρυμα της Ιεράς Μητρόπολης Τρίκκης και Σταγών,Καποδιστρίου 13.Ένα διόρωφο κτίριο,εξαίρετο δείγμα της τοπικής νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, κατοικία της Πόπης Καστρακίδου,εθελόντριας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού,η οποία το 1962 παραχώρησε το κτίριο στην Ιερά Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών προκειμένου να χρησιμοποιηθεί εκείνα τα χρόνια ως μαθητικό οικοτροφείο θηλέων.
Στο διώροφο νεοκλασικό κτίριο αναπτύσσονται τα τμήματα:το Ιστορικό τμήμα του τοπικού αθλητισμού,το τμήμα Ορειβασίας,το Εκπαιδευτικό τμήμα,η Γραμματεία και το πωλητήριο του Μουσείου στον ισόγειο χώρο.Στις αίθουσες του πρώτου ορόφου γίνεται αναφορά στους παλαιούς και σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες και στους Παραολυμπιακούς.
Τρεις αίθουσες εξιστορούν τους μεγάλους αθλητικούς σταθμούς της πόλης των Τρικάλων και τους συντελεστές.
Μια μεγάλη αίθουσα παρουσιάζει τον Παγκόσμιο αθλητισμό και τους «ΕΛΛΗΝΕΣ» πρωταθλητές.Η «αίθουσα των τροπαίων» είναι η αίθουσα με τα κύπελλα και τις διακρίσεις του τοπικού αθλητισμού. Ο χώρος ανάγνωσης με οπτικοακουστικά μέσα και βιβλιοθήκη συμπληρώνει τις πληροφορίες που προσφέρει το Μουσείο.
Καποδιστρίου 13
ΚΕΝΤΡΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΛΙΑΦΑ
Πολυδύναμο Πολιτιστικό Κέντρο που λειτουργεί ως Μουσείο της Πόλης.Στεγάζεται στα παλαιά Ψυγεία-Παγοποιεία Κλιάφα,ένα χαρακτηριστικό βιομηχανικό κτίσμα του 1926,το οποίο ανακαινίστηκε με δαπάνη της εταιρείας και το 1996 η διοίκηση της εταιρίας έλαβε την απόφαση να μετατρέψει το σύνολο των παλαιών της εγκαταστάσεων σε "Κέντρο Ιστορίας και Πολιτισμού",διατηρώντας την αρχιτεκτονική του γραμμή και ένα μεγάλο μέρος του μηχανολογικού του εξοπλισμού.
Η μεγάλη ποικιλία των εκθεμάτων επιτρέπει στον επισκέπτη να γνωρίσει σφαιρικά τις διάφορες πτυχές της τρικαλινής ζωής.Συγκεκριμένα:στην αίθουσα της Τοπικής Ιστορίας ο επισκέπτης, μέσα από δεκαπέντε θεματικά ταμπλώ με κατατοπιστικά σημειώματα,φωτογραφίες,γραπτά τεκμήρια και μικροαντικείμενα γνωρίζει στοιχεία για την τοπική αυτοδιοίκηση,την αρχιτεκτονική,τη βιομηχανία, την οικονομία,την εκπαίδευση αλλά και τον πολιτισμό.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αίθουσα η αφιερωμένη στην Εταιρεία Κλιάφα στην οποία εκτίθενται φωτογραφίες εργαζομένων,βιβλιάρια εργατών,διαφημίσεις και αλληλογραφία της εταιρείας καθώς και μικροσυσκευές από το παλαιό εργοστάσιο παραγωγής αεριούχων ποτών.
Το παραδοσιακό Τυπογραφείο είναι η αίθουσα η αφιερωμένη στον τοπικό τύπο.Στο χώρο δεσπόζει το μεγάλο πιεστήριο,ο κλισογράφος και οι κάσες με τα τυπογραφικά στοιχεία ενώ τους τοίχους κοσμούν φωτογραφίες δημοσιογράφων και τυπογράφων και μια συλλογή με παλαιές παρτιτούρες.
Διασχίζοντας την Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων που διαθέτει 120 καθίσματα και είναι εφοδιασμένη με όλα τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα,εισερχόμαστε στο Μηχανοστάσιο που λειτουργεί ως Βιομηχανικό Μουσείο.
Στη συνέχεια επισκεπτόμαστε την αίθουσα που φιλοξενεί τη μοναδική στην Ελλάδα εκτεθειμένη συλλογή από ετικέτες και πώματα μπουκαλιών από όλων τον κόσμο και αμέσως μετά το Παλαιό Φαρμακείο του 1890 που διατηρεί την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής.
Διασχίζοντας τον Διάδρομο που στεγάζει μια μικρή συλλογή με παλιά παιχνίδια και δεκατρείς μεγάλους ζωγραφικούς πίνακες που εικονογραφούν παραδοσιακά θεσσαλικά παραμύθια, εισερχόμαστε στη Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Παιδικών και Εφηβικών Βιβλιοθηκών,η οποία διαθέτει 6000 επιλεγμένα βιβλία,έξι ηλεκτρονικούς υπολογιστές,μικρό αμφιθέατρο για την προβολή διαφανειών και βίντεο και χώρο ειδικά διαμορφωμένο για την αφήγηση παραμυθιών.
Ομήρου και Θεμιστοκλέους 12
ΜΟΥΣΕΙΟ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ
Το μουσείο στεγάζεται στο Μητροπολιτικό Μέγαρο και αποτελείται από τις αίθουσες:Εκκλησιαστικό Μουσείο,Λαϊκό Μουσείο,Βιβλιοθήκη,Αίθουσα Διαλέξεων.
Το Εκκλησιαστικό Μουσείο φιλοξενεί ιερές εικόνες,λειτουργικά σκεύη,ιερά άμφια,μανουάλια καντήλια,τέμπλα,ευαγγέλια.
Τα εκθέματα είναι δωρεές αρχιερέων,Μητροπολιτών Τρίκκης και Σταγών ή συγγενών τους και δωρεές ιερών ναών της Μητρόπολης.
Λαϊκό Μουσείο Το Λαϊκό Μουσείο εκθέτει αντικείμενα του 19ου και του 20ου αιώνα.Η συλλογή φιλοξενεί αντικείμενα λαϊκής τέχνης,οικιακά σκεύη,υφαντά,κεντήματα,κοσμήματα,παραδοσιακές ενδυμασίες, έπιπλα,φωτογραφίες.
Βιβλιοθήκη
Όλα τα εκθέματα προέρχονται από δωρεές,κυρίως της Μερόπης Λιόλιου.
Η Βιβλιοθήκη διαιρείται σε δύο αίθουσες:τον κυρίως χώρο της Βιβλιοθήκης και το αναγνωστήριο.
Η συλλογή αποτελείται από βιβλία όλων των κλάδων:παλαιότυπα,περγαμηνές,αρχικές εκδόσεις κώδικες,ευαγγέλια,λειτουργικά,λεξικά ιστορικά.Η συλλογή αριθμεί σήμερα 19.000 βιβλία.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗ και ΛΕΓΚΩΣ ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗ
Το Μουσείο Δημήτρη και Λέγκως Κατσικογιάννη που ιδρύθηκε το 1994,αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά αποκτήματα που έχουμε το προνόμιο να εκθέτουμε στην πόλη μας.
Πρόκειται για ένα μοναδικό επικό καλλιτεχνικό έργο στο οποίο ο Δημήτρης Κατσικογιάννης αφιέρωσε όλη του τη ζωή,που αντικατοπτρίζει σε όλες τις εκφάνσεις του,τον αγώνα του λαού μας για κοινωνική δικαιοσύνη,αδελφοσύνη και ειρήνη.
Το περίφημο αυτό μουσειακό έργο απαριθμεί 1236 πίνακες,114 γλυπτά και σχέδια πρώτης έμπνευσης, και στεγάζεται στα πρώην ψυγεία της ΑΓΡΕΞ στην Αγία Μονή.
Ε.Ο Τρικάλων-Άρτας
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
Η Δημοτική Πινακοθήκη απαρτίζεται από τις συλλογές: των Καταφυγώτη,Γιολδάση και τη Συλλογή διαφόρων καλλιτεχνών και στεγάζεται στη Δωροθέα Σχολή,Στρατηγού Σαράφη 42.
ΠΤΕΡΥΓΑ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΤΗ (1926 – 1997)
Ο ζωγράφος και γλύπτης Μενέλαος Καταφυγιώτης καταγόταν από τα Τρίκαλα.Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στους Α. Γεωργιάδη,Γ. Μόραλη και στο γλύπτη Μ. Τόμπρο. Συνέχισε την καλλιτεχνική του δραστηριότητα στην Αμερική,όπου και διακρίθηκε.Εκφραστής του εξπρεσιονισμού,με τάσεις σουρεαλιστικές,το έργο του διακρίνεται για την χρωματική ενότητα και τους συμβολικούς υπαινιγμούς.Στο ξεκίνημα της καλλιτεχνικής του δράσης,φιλοτέχνησε αγάλματα, εκκλησιαστικά τέμπλα, προτομές.Εξέφρασε την αγάπη του για την ιδιαίτερη πατρίδα του,με έργα που αναφέρονται στον θεσσαλικό κάμπο.
Ο Μενέλαος Καταφυγιώτης δώρισε στον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Τρικάλων δεκατέσσερις πίνακες ζωγραφικής και δύο γλυπτά έργα.
ΠΤΕΡΥΓΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΟΛΔΑΣΗ (1897-1993)
Ο Δημήτρης Γιολδάσης καταγόταν από το Μορφοβούνι Καρδίτσας.Φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών,δίπλα στους Σ. Γερανιώτη,Σ Βικάτο,Γ. Ιακωβάκη.Αρχικά στράφηκε στην προσωπογραφία, σταδιακά όμως η θεματική του απόδοση στράφηκε στην απόδοση όψεων του θεσσαλικού κάμπου και των ανθρώπων.Με αυτό το θέμα ασχολήθηκε αποκλειστικά από το 1966 ως το θάνατό του.
Τα έργα του συνιστούν δωρεά του καλλιτέχνη προς τον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Τρικάλων, μέσω της κόρης του Στέλλας Γιολδάση.
ΠΤΕΡΥΓΑ ΕΡΓΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΖΩΓΡΑΦΩΝ
Η συλλογή αποτελείται από αντιπροσωπευτικά έργα μιας πλειάδας ζωγράφων,καταγόμενων ή μη από τα Τρίκαλα,οι οποίοι κατά καιρούς έχουν πραγματοποιήσει εκθέσεις στην πόλη μας και έχουν δωρίσει έργα τους στην πόλη.
Στρατηγού Σαράφη 42
ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΜΑΡΚΕΛΛΟΥ (1925-)
Η Πινακοθήκη του ζωγράφου Θεόδωρου Μάρκελλου δημιουργήθηκε το 1988.Τα έργα επέλεξε και δώρισε προσωπικά ο καλλιτέχνης,από το τεράστιο σύνολο της εικαστικής του δημιουργίας.
Ο ζωγράφος Θεόδωρος Μάρκελλος σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στους Α. Γεωργιάδη και Γ. Κεφαλληνό.Συνέχισε τις σπουδές του στη Μαδρίτη και το Παρίσι.Πραγματοποίησε αρκετές εκθέσεις,ατομικές και ομαδικές και έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις (Ρωσία – Ιταλία).
Η θεματολογία της συλλογής του κινείται κυρίως στην τοπογραφία του ελλαδικού χώρου,με θέματα τόσο από την ύπαιθρο,όσο και από τις αστικές διαμορφώσεις.Η συλλογή περιλαμβάνει, επίσης, προσωπογραφίες και αποδόσεις νεκρής φύσης.Καλλιτεχνικά εκφράζει κυρίως τον Σεζανικό εξπρεσιονισμό με μοναδική εκφραστική δύναμη χωρίς να λείπουν και οι παραπέρα αναζητήσεις.Γαριβάλδη 6.
ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΙ ΛΕΓΚΩΣ ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗ
Η Πινακοθήκη Δημήτρη και Λέγκως Κατσικογιάννη δημιουργήθηκε το 1994,από το Δήμο Τρικκαίων.Στεγάζεται στο ειδικά διαμορφωμένο κτίριο επί της οδού Τρικάλων – Άρτας (πρώην ψυγεία ΑΓΡΕΞ).
Το μουσειακό αυτό έργο αριθμεί 1236 έργα ζωγραφικής και 114 γλυπτά,καθώς και σχέδια πρώτης έμπνευσης.Το έργο του Κατσικογιάννη πάντα επίκαιρο,παρουσιάζει ολόκληρη την πολεμική, ειρηνική και επαναστατική ζωή των Λαών που αγωνίζονται για τα ανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Ο Κατσικογιάννης αντλεί τα θέματά του από τα προσωπικά του βιώματα και εκφράζεται με ένταση για την τραγική κοινωνική πραγματικότητα της εποχής του.Το έργο του,σημαντική παρακαταθήκη στην πόλη μας,αποτελεί μοναδικό μνημείο μεταπολεμικής καλλιτεχνικής έκφρασης,τόσο στον Ελλαδικό,όσο και στον Βαλκανικό χώρο.
Φωτογραφίες Μουσείων