Οι άγνωστες όψεις της Οικονομικής Ιστορίας των Τρικάλων από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η πόλη απελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό, μέχρι τα μέσα του 20ου οπότε είχε μεταβληθεί σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτεία παρατίθενται στη μελέτη της κ. Μαρούλας Κλιάφα «Η Επιχειρηματικότητα στα Τρίκαλα (1881-1960) –Μια παραγνωρισμένη ιστορία».Όπως εξηγεί η συγγραφέας ο προσδιορισμός του «παραγνωρισμένου» αποδίδεται στην ενδεχόμενη αδιαφορία του κοινού να ενημερωθεί περί της επιχειρηματικής ιστορίας του τόπου η οποία υπήρξε αρκετά ενδιαφέρουσα,ακόμα και συναρπαστική σε ορισμένες πτυχές της.Διαπιστώνει κανείς ότι αποτελεί συνύφανση των μορφών αγροτικής παραγωγής (τσιφλίκια των γαιοκτημόνων) εκεί όπου οι βιομηχανικές και βιοτεχνικές υποδομές εξαρτήθηκαν βασικά από την πρωτογενή παραγωγή (καπνοκοπτήριο,αλευρόμυλοι,πρατήρια ρυζιού,τυροκομεία,εργοστάσια ξυλείας).Κατά τον τρόπο αυτό τίθενται οι βάσεις για την παραπέρα ανάπτυξη των παραγωγικών σχέσεων για τη δημιουργία βιομηχανικών Υφαντηρίων όπως Τεγόπουλου,Κλωτσοτήρα και Σακχαροποιείου Ζωγράφου τα οποία επεξεργάζονταν την πρώτη ύλη και παρήγαγαν τελικό προϊόν προς διάθεση στην αγορά,ενώ σταδιακά πλαισιώνονται από υποδομές στον τομέα των Μεταφορών όπως ο Θεσσαλικός Σιδηρόδρομος (1886), η Ηλεκτρική Εταιρεία Σταματόπουλου που κάλυψε τις ανάγκες ηλεκτροφωτισμού μέχρι την εξαγορά της από τη ΔΕΗ στα τέλη του 1957,η χαλβαδοποιία Μάτη που παρήγαγε και σησαμέλαιο από το σουσάμι,το εργοστάσιο Ζαχαρωδών προϊόντων Σταμουλάκη που παρήγαγε λουκούμια,καραμέλες και κουφέτα με μάστορα τον Τάκη Βάκη.Δίπλα στις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες στήθηκαν και μικρότερες όπως τα ποτοποιεία Χατζηστεργίου,Τεγόπουλου,Τσαγκούλη, των τριών πρώτων «πολυκαταστημάτων»,το νηματουργείο Τραγανίτη,το Σαπωνοποιείο Σιάχου και Δημητρακόπουλου, όπως και εμπορικά καταστήματα Μαράβα,Δαυίδ,Φασούλα,Τσιναρίδη,Μαλικιώση.Επίσης τα ξυλεργοστάσια Δερπανόπουλου,Σούτητου,Κρίτσα,Ζαρδαβά.Μαυράκη κ.α.Μέχρι και πουροβιομηχανία εγκαταστάθηκε στα Τρίκαλα στις αρχές της δεκαετίας του 1920 με την επωνυμία ΕΒΕΣ που παρήγαγε πούρα Αβάνας και έκανε εξαγωγές με ικανοποιητικά κέρδη.Στα 1926 στην υποβαθμισμένη τότε συνοικία του Αγίου Κωνσταντίνου ο Θεόδωρος Κλιάφας ίδρυσε Ψυγείο – Παγοποιείο που παρήγαγε την εύγευστη λεμονάδα Κλιάφα και παρά την πυρκαγιά το 1931 η βιομηχανία συνέχισε να αναπτύσσεται εισάγοντας πρώτη στην Ελλάδα τα μεταλλικά πώματα crown με τον ανάλογο εξοπλισμό,ενώ μετά την ανάληψη της διεύθυνσης από τον γιο του ιδρυτή,Κώστα, η βιομηχανία αναπτύσσεται αλματωδώς,συνεχίζοντας μέχρι σήμερα την οικογενειακή παράδοση και καθιστώντας τον κοινωνικό της ρόλο ενεργό με τη μετατροπή του παλιού εργοστασίου σε Πολιτιστικό Κέντρο.Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη διαδραμάτισε η εταιρεία Μπουτ η οποία χάρη στις σύγχρονες μηχανικές εγκαταστάσεις κατασκεύαζε εργαλεία για αποστραγγιστικά έργα και επιδιόρθωνε βλάβες εσκαφέων, τρακτέρ, αυτοκινήτων, κυρίως όμως ανέλαβε και εκτέλεσε σημαντικά αποστραγγιστικά έργα και μεταξύ αυτών την εκτροπή του Ληθαίου ποταμού στη Θεόπετρα.Στα Τρίκαλα σημαντική ήταν η παρουσία ιδιωτικών τραπεζών όπως του Ηλία Κοέν,του Ιούδα Σολομών Μεγήρ και Σία,του Λάζαρου Μουχτάρη,η Τράπεζα Τρικκάλων με μετόχους τους Αλέξανδρο Παπαϊωαννίδη,Χρίστο Ντάκο,Αναστάσιο Σαμαρά,Νικόλαο Αναστασίου και τους αδελφούς Κωνσταντίνο Χατζηγάκη (λειτούργησε μέχρι το 1940),η Τράπεζα Θεοδοσόπουλου που ιδρύθηκε το 1938 και αναδείχθηκε σε ισχυρό οικονομικό παράγοντα της περιοχής μέχρι το θάνατο του τραπεζίτη το 1943 όταν τυχαία βρέθηκε ανάμεσα σε πυρά Γερμανών και του ΕΛΑΣ. Η Επιχειρηματικότητα στα Τρίκαλα (1881-1960)
Οι άγνωστες όψεις της Οικονομικής Ιστορίας των Τρικάλων από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η πόλη απελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό, μέχρι τα μέσα του 20ου οπότε είχε μεταβληθεί σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτεία παρατίθενται στη μελέτη της κ. Μαρούλας Κλιάφα «Η Επιχειρηματικότητα στα Τρίκαλα (1881-1960) –Μια παραγνωρισμένη ιστορία».Όπως εξηγεί η συγγραφέας ο προσδιορισμός του «παραγνωρισμένου» αποδίδεται στην ενδεχόμενη αδιαφορία του κοινού να ενημερωθεί περί της επιχειρηματικής ιστορίας του τόπου η οποία υπήρξε αρκετά ενδιαφέρουσα,ακόμα και συναρπαστική σε ορισμένες πτυχές της.Διαπιστώνει κανείς ότι αποτελεί συνύφανση των μορφών αγροτικής παραγωγής (τσιφλίκια των γαιοκτημόνων) εκεί όπου οι βιομηχανικές και βιοτεχνικές υποδομές εξαρτήθηκαν βασικά από την πρωτογενή παραγωγή (καπνοκοπτήριο,αλευρόμυλοι,πρατήρια ρυζιού,τυροκομεία,εργοστάσια ξυλείας).Κατά τον τρόπο αυτό τίθενται οι βάσεις για την παραπέρα ανάπτυξη των παραγωγικών σχέσεων για τη δημιουργία βιομηχανικών Υφαντηρίων όπως Τεγόπουλου,Κλωτσοτήρα και Σακχαροποιείου Ζωγράφου τα οποία επεξεργάζονταν την πρώτη ύλη και παρήγαγαν τελικό προϊόν προς διάθεση στην αγορά,ενώ σταδιακά πλαισιώνονται από υποδομές στον τομέα των Μεταφορών όπως ο Θεσσαλικός Σιδηρόδρομος (1886), η Ηλεκτρική Εταιρεία Σταματόπουλου που κάλυψε τις ανάγκες ηλεκτροφωτισμού μέχρι την εξαγορά της από τη ΔΕΗ στα τέλη του 1957,η χαλβαδοποιία Μάτη που παρήγαγε και σησαμέλαιο από το σουσάμι,το εργοστάσιο Ζαχαρωδών προϊόντων Σταμουλάκη που παρήγαγε λουκούμια,καραμέλες και κουφέτα με μάστορα τον Τάκη Βάκη.Δίπλα στις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες στήθηκαν και μικρότερες όπως τα ποτοποιεία Χατζηστεργίου,Τεγόπουλου,Τσαγκούλη, των τριών πρώτων «πολυκαταστημάτων»,το νηματουργείο Τραγανίτη,το Σαπωνοποιείο Σιάχου και Δημητρακόπουλου, όπως και εμπορικά καταστήματα Μαράβα,Δαυίδ,Φασούλα,Τσιναρίδη,Μαλικιώση.Επίσης τα ξυλεργοστάσια Δερπανόπουλου,Σούτητου,Κρίτσα,Ζαρδαβά.Μαυράκη κ.α.Μέχρι και πουροβιομηχανία εγκαταστάθηκε στα Τρίκαλα στις αρχές της δεκαετίας του 1920 με την επωνυμία ΕΒΕΣ που παρήγαγε πούρα Αβάνας και έκανε εξαγωγές με ικανοποιητικά κέρδη.Στα 1926 στην υποβαθμισμένη τότε συνοικία του Αγίου Κωνσταντίνου ο Θεόδωρος Κλιάφας ίδρυσε Ψυγείο – Παγοποιείο που παρήγαγε την εύγευστη λεμονάδα Κλιάφα και παρά την πυρκαγιά το 1931 η βιομηχανία συνέχισε να αναπτύσσεται εισάγοντας πρώτη στην Ελλάδα τα μεταλλικά πώματα crown με τον ανάλογο εξοπλισμό,ενώ μετά την ανάληψη της διεύθυνσης από τον γιο του ιδρυτή,Κώστα, η βιομηχανία αναπτύσσεται αλματωδώς,συνεχίζοντας μέχρι σήμερα την οικογενειακή παράδοση και καθιστώντας τον κοινωνικό της ρόλο ενεργό με τη μετατροπή του παλιού εργοστασίου σε Πολιτιστικό Κέντρο.Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη διαδραμάτισε η εταιρεία Μπουτ η οποία χάρη στις σύγχρονες μηχανικές εγκαταστάσεις κατασκεύαζε εργαλεία για αποστραγγιστικά έργα και επιδιόρθωνε βλάβες εσκαφέων, τρακτέρ, αυτοκινήτων, κυρίως όμως ανέλαβε και εκτέλεσε σημαντικά αποστραγγιστικά έργα και μεταξύ αυτών την εκτροπή του Ληθαίου ποταμού στη Θεόπετρα.Στα Τρίκαλα σημαντική ήταν η παρουσία ιδιωτικών τραπεζών όπως του Ηλία Κοέν,του Ιούδα Σολομών Μεγήρ και Σία,του Λάζαρου Μουχτάρη,η Τράπεζα Τρικκάλων με μετόχους τους Αλέξανδρο Παπαϊωαννίδη,Χρίστο Ντάκο,Αναστάσιο Σαμαρά,Νικόλαο Αναστασίου και τους αδελφούς Κωνσταντίνο Χατζηγάκη (λειτούργησε μέχρι το 1940),η Τράπεζα Θεοδοσόπουλου που ιδρύθηκε το 1938 και αναδείχθηκε σε ισχυρό οικονομικό παράγοντα της περιοχής μέχρι το θάνατο του τραπεζίτη το 1943 όταν τυχαία βρέθηκε ανάμεσα σε πυρά Γερμανών και του ΕΛΑΣ.