Τρίκαλα Άγιοι Απόστολοι Καρυές Λογγάκι Περδικορράχη Ριζαρειό Σωτήρα Φλαμούλι Ελάτη Άγιος Γεώργιος Βλατανέοι Βλάχα Λιπιότα Ξυλοχώρι Άγιος Νικόλαος Αθαμανία Βροντερό Γαρδίκι Παλαιοχώρι Δέση Βακάρι Φορτώσι Δροσοχώρι Καλόγηροι Νεραϊδοχώρι Περτούλι Πύρρα Βασιλική Άγιοι Θεόδωροι Θεόπετρα Περιστέρα Λυγαριά Γόμφοι Δροσερόν Μουριά Παλαιομονάστηρο Πηγή Μεγαλοχώρι Λόγγος Πατουλιά Χρυσαυγή Καλαμπάκα Αγία Παρασκευή Βιτουμάς Αύρα Νέα Ζωή Βλαχάβα Διάβα Κορομηλιά Καστράκι Κρύα Βρύση Τριφύλλια Μεγάλη Κερασέα Μουργκάνη Ορθοβούνι Σαρακήνα Βαλτινό Δενδροχώρι Εξάλοφος Ματσουκιώτικα Κάτω Ελάτη Αμμουδιά Μέλιγος Μεσιακά Φωτάδα Καστανιά Μηλότοπος Αμάραντο Ελάφι Αμπελοχώρι Καλομοίρα Ματονέρι Κλεινό Αμπέλια Μπάσια Χρύσινο Αηδόνα Γλυκομηλιά Καλογριανή Παλαιοχώρι Χρυσομηλιά Πρίνος Ανταλλάξιμα Γενέσι Γοργογύρι Δίλοφο Ξυλοπάροικο Κόρη Πρόδρομος Παναγία Κουτσούφλιανη Κορυδαλλός Μαλακάσι Πεύκη Τρυγώνα Ανάληψη Μεγάλα Καλύβια Αγία Κυριακή Γλίνος Οιχαλία Γεωργανάδες Κλοκοτός Κρήνη Πετρωτό Παλαιόπυργος Κοκκόνα Αγρελιά Αρδάνι Ζηλευτή Κουμαριά Κρηνίτσα Λιόπρασο Λαγκαδιά Ρίζωμα Ελληνόκαστρο Πλάτανος Ράξα Χαϊδεμένη Σπαθάδες Άγιος Νικόλαος Ταξιάρχες Νομή Πετρόπορος Σερβωτά Φανερωμένη Φήκη Δροσοπηγή Ελευθεροχώρι Παραπόταμος Βαλαμάνδρι Λιλή Πιάλεια Φιλύρα Πύλη Άγιος Βησσαρίων Άγιος Προκόπιος Κοτρώνιον Λογγιές Κάτω Παλαιοκαρυά Άνω Παλαιοκαρυά Μέση Παλαιοκαρυά Πετροχώρι Ροποτό Άγιος Δημήτριος Άγιος Ιωάννης Λογγιές Παναγία Πολυθέα Τσεκούρα Στουρναραίικα Άγιος Κωνσταντίνος Ισιώματα Καλλιθέα Καρυές Καστανιά Παλαιοχώρι Ψάρρο Βαθύρρευμα Βαλκάνο Ζωγραφαίικα Παναγιωταίικα Λιβαδοχώρι Μεσοχώρα Εξοχή Σπίτια Μοσχόφυτο Λεπτοκαρυά Ορεινή Πλατανάκια [ 47 ] Νέα Πεύκη Παράμερο Πολυνέρι Παναγία Κονισκός Καλοχώρι Γερακάρι Καλλιθέα Λογγά Μαυρέλι Αχελινάδα Φλαμπουρέσι Αγία Τριάδα Φωτεινό Κεφαλόβρυσο Διαλεκτό Διπόταμος Ρόγκια Μέγα Κεφαλόβρυσο Μεγάρχη Καλονέρι Ουρανός Φαρκαδών Αχλαδοχώρι Γριζάνο Διάσελλο Ζάρκος Κεραμίδι Παναγίτσα Πηνειάς Ασπροκκλησιά Κερασούλα Ψήλωμα Αγιόφυλλο Αγναντιά Σταγιάδες Αχλαδέα Θεοτόκος Γάβρος Άγιος Δημήτριος Κακοπλεύρι Ξηρόκαμπος Οξύνεια Μύκανη Σκεπάρι Καλλιρρόη Αγία Παρασκευή Ανθούσαν Κατάφυτo Μηλιά Κρανιά Δολιανά Κονάκια Πολυθέα Στεφάνι Χαλίκι Μυρόφυλλο Άγιος Γεώργιος Γκολφάρι Γλίστρα Καραβδαίικα Μπουρνιάς Πύργος Φτέρη Νεράιδα Λαφίνα Αρματολικό Γούρνες Γράβος Λεφαίικα Σκλήθρα Παχτούρι Αετός Κορυφή

Αρχοντικά και νεοκλασικά της πόλης που άντεξαν στο χρόνο

Απομεινάρια μιας εποχής που έφυγε ανεπιστρεπτί,που χάθηκαν όπως οι περίφημες νυχτερινές καντάδες στους δρόμους των Τρικάλων και ιδιαίτερα στην οδό Ασκληπιού,οι οποίες μέχρι και σήμερα μένουν ανεξίτηλες στις μνήμες των παλαιών Τρικαλινών.Πρόκειται για τα αρχοντικά και νεοκλασικά κτίρια στα Τρίκαλα,που έχουν μείνει ελάχιστα σε διάφορα σημεία της πόλης, μάρτυρες μιας ανεπανάληπτης για την πόλη εποχής.
Η οδός Σιδηροδρόμου (Ασκληπιού) μέχρι το 1965 ήταν η περίφημη λεωφόρος με τα νεοκλασικά κτίρια των αρχόντων Τρικαλινών και τα γραφικά διώροφα ή μονόροφα σπίτια με κήπους, πνιγμένα στα δένδρα και τα λουλούδια.Τα πεζοδρόμια γεμάτα με δένδρα.Αληθινή κηπούπολη ήταν ο δρόμος αυτός ως τη δεκαετία του 1960,οπότε άρχισε η ανέγερση των σύγχρονων πολυκατοικιών σε όλη την πόλη.
Η απώλεια πολλών αρχοντικών και νεοκλασικών κτιρίων των Τρικάλων που θυσιάστηκαν στο βωμό της κερδοσκοπικής οικοδόμησης από τη δεκαετία του 1960 ως τις μέρες μας,είναι φυσικό να προκαλεί αισθήματα νοσταλγίας.
Από τα λίγα,λοιπόν, νεοκλασικά κτίρια και αρχοντικά που παραμένουν ακόμη όρθια, ενδιαφέρουσα είναι τα στοιχεία εργασίας του ερευνητή Σωτήρη Γοργογέτα.
Αναλυτικά σύμφωνα με τον κ. Γοργογέτα για ένα μέρος αυτών αναφέρονται τα παρακάτω:
Ξενοδοχείο «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ»:Βρίσκεται στη γωνία της πλατείας Ρ. Φεραίου και της οδού Απόλλωνος.Η ανέγερση του κτιρίου άρχισε το 1910 και ολοκληρώθηκε το 1915.Αρχιτέκτων - μηχανικός ο Τσιράγγελος και κατασκευαστής ο Γεώργιος Σκαμπαρίνας.Πρώτη ιδιοκτήτρια ήταν η Κατερίνα Χατζηγάκη - Κεδήμου.Άρχισε να λειτουργεί ως ξενοδοχείο με τον τίτλο «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ» από τον Δεκέμβριο του 1916 με διευθυντές τον Δημ. Κλείδωνα και Εμ. Ελευθεριάδη.
Το 1932 περιήλθε στην κυριότητα του Γρηγ. Στουρνάρα.Το 1937 διαχωρίζεται η μεγάλη αίθουσα του ισογείου.Δημιουργείται ο χειμερινός κινηματογράφος «ΡΕΞ» με διεύθυνση των αδελφών Αθαν. και Αριστ. Στουρνάρα.Το 1946 το «ΡΕΞ» γίνεται «ΟΡΦΕΥΣ» και το 1961 γίνεται «ΑΠΟΛΛΩΝ» μέχρι το 1992.Από την κατοχή μέχρι το 1950 το ξενοδοχείο θα μείνει κλειστό. Το κτίριο έχει χαρακτηριστεί «Έργο Τέχνης» από το Υπουργείο Πολιτισμού γιατί αποτελεί αξιόλογο δείγμα Αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα και χρειάζεται ειδική κρατική προστασία.
Ξενοδοχείο «ΠΙΝΔΟΣ» - Καφενείο Κωστίκα:Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ασκληπιού και Απόλλωνος.Το κτίριο υπολογίζεται ότι κτίστηκε λίγο πριν το 1910,από τους αδελφούς Αντωνίου πατέρα και θείο του αείμνηστου γιατρού, βουλευτή και ευεργέτη της πόλεως Αριστοτέλη Αντωνίου, για να λειτουργήσει ως ξενοδοχείο ο όροφος και μαγαζιά στο ισόγειο. Η αρχική ονομασία του ξενοδοχείου ήταν «ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΙΣ».Από την αρχή της λειτουργίας του, πριν το 1910,μέχρι τη δεκαετία του '20-'30, διευθυντής του ήταν ο Μενέλαος Πανταζόπουλος.Στη χρονική διάρκεια από το 1930-1961 διευθυντές του είναι οι Βολογιαννίδης και Παπαδήμας.Το 1957 το ξενοδοχείο μετονομάστηκε για πολιτικούς λόγους, σε «ΠΙΝΔΟΣ».Από το 1961 μέχρι το 1971 το διαχειρίζεται ο Γιώργος Παπαδήμας.Στη συνέχεια, και μέχρι το 1985 όπου και κλείνει οριστικά,τη διαχείριση έχει ο Γιώργος Χαρίσης.Η μεγάλη αίθουσα του ισογείου, με τα μεγάλα τοξοειδή ανοίγματα προς την Ασκληπιού και την Απόλλωνος λειτουργούσε ως καφενείο με το όνομα «ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ».Το διώροφο κτίριο ακολουθεί τον εκλεκτικιστικό νεοκλασσικό ρυθμό.Το κτίριο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο από την εφορεία νεοκλασικών αρχαιοτήτων.
Κτίριο ΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ :Στην οδό Βύρωνος 18 ορθώνεται μέχρι σήμερα το αρχοντικό του Δημ. Νακόπουλου (σήμερα των κληρονόμων του),που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Πρόκειται για κτίριο με ημιυπόγειο και δύο ορόφους.Το αρχοντικό αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της εκλεκτικιστικής νεοκλασικής αρχιτεκτονικής,που χαρακτηρίζει ορισμένα κτίρια των Τρικάλων.
Κοσμείται με περίτεχνο σιδερένιο κιγκλίδωμα (αυλόπορτα και κάγκελα σε πέτρινη τοιχοποιία).Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην πρόσοψη του κτιρίου.Η πέτρινη σκάλα οδηγεί στην κύρια είσοδο του κτιρίου.Η εξώπορτα από ξύλο μασίφ,λουστραρισμένο σε καφέ χρώμα,μπρούτζινα χειρόθυρα και σχέδια,παραπέμπει σε ένα συγκεκριμένο στυλ.
Λαξευμένα αγκωνάρια από ψαμμίτη στολίζουν τις ακμές του ισογείου και ψευδοπαραστάδες τονίζουν τις ακμές του ορόφου.Δίδυμες παραστάδες με επίκρανα στηρίζουν το γείσο - βάση τριγωνικού αετώματος,στην κορνίζα της στέγης,πάνω από την εξώπορτα του εξώστη,που προσδίδει μια επιβλητική όψη στο κτίριο.Ο εξωτερικός χρωματισμός,στην πρόσοψη του κτιρίου,σε δύο τόνους δίνει έμφαση στα μορφολογικά χαρακτηριστικά,που επιτυγχάνουν να δώσουν ένα σπάνιο δείγμα του μεγαλοαστικού Τρικαλινού νεοκλασικισμού.Ανοιχτή ώχρα στις παραστάδες,επίκρανα,επιστήλια,γείσα,αέτωμα,θριγκό και θερμό χρώμα της έντονης τερακότα στο σοβά,στις κολόνες και στο στηθαίο του εξώστη ανάμεσα στο γκρίζο των γύρω πολυκατοικιών.Χάρη στη συνεχή χρήση του το κτίριο βρίσκεται σε καλή κατάσταση σήμερα και διατηρεί όλη την παλιά του μεγαλοπρέπεια όταν ήταν στο επίκεντρο της κοσμικής ζωής της τότε μικρής πόλης μας.
Τo κτίριο του Ιδρύματος «ΠΕΛΕΚΗ»:Στη γωνία των οδών Κοραή και Ε. Πελέκη, στην πλατεία Μακαρίου,ορθώνεται ένα πέτρινο αρχοντικό που αποτελεί ενδιαφέρον δείγμα λαϊκής νεοκλασικής αρχιτεκτονικής,με αυστηρή συμμετρία στις λιτές όψεις του και αξιόλογα διακοσμητικά στοιχεία.Χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα.Μετά το θάνατο της ιδιοκτήτριας το 1954,αειμνήστου Ευριδίκης Πελέκη,περιήλθε στην κυριότητα της Μητροπόλεως και για πολλά χρόνια στέγασε το κέντρο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεως.Στις 30 Δεκεμβρίου 1997 εκμισθώθηκε από το Δήμο Τρικκαίων για 9 χρόνια.Στο κτίριο έγιναν εργασίες ανακατασκευής, που τελείωσαν τον Οκτώβριο του 1998.Δεν είναι αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα,παρ' όλα αυτά, είναι ένα κτίριο που έχει συνδεθεί με τη μορφή της πλατείας Μακαρίου όπου απαλύνει και ενισχύει το αρχιτεκτονικό της στίγμα.
Η έντεχνη ισόδομη λαξευτή τοιχοποϊίο στην πρόσοψη του υπογείου,τα κορνιζώματα στα ανοίγματα,η κλασικίζουσα εξώθυρα και οι εξώστες με τις αετωματικές επιστέψεις το καθιστούν αξιόλογο κτίριο και διατηρητέο.
Το κτίριο της ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ:Το διώροφο, με ημιυπόγειο,της οδού Ασκληπιού 18,που από το 1939 που χτίστηκε μέχρι σήμερα,στεγάζει το υποκατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας Ελλάδος (ιδιόκτητο),συνδέεται άμεσα με την οικονομική ζωή των Τρικάλων.Είναι απλό και αυστηρό στη δομή του,που όμως γίνεται συμπαθές με την επιτυχή ογκοπλαστική του διάταξη. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην πρόσοψη με τους δύο ραδινούς κίονες και τη μαρμάρινη σκάλα που οδηγεί στην είσοδο,με τα συμμετρικά μεγάλα ανοίγματα που πλαισιώνονται από κορνιζώματα,με τις γεωμετρικές σιδεριές με το έμβλημα «ΑΤΕ» και τη ζώνη με «σταγόνες» που διαμορφώνεται κάτω από το γείσωμα της στέγης.Ο αρχιτέκτονας στο κτίριο αυτό απέβαλε όλα τα ξενόφερτα αρχιτεκτονικά στοιχεία" και απέδωσε ένα έργο καθαρά νεωτερικό,ελληνικό.Στο κτίριο έγινε ανακαίνιση,που άρχισε το καλοκαίρι του 1995 και ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 1998.Το κτίριο αυτό θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει την επίσημη κρατική ιδεολογία του μεσοπολέμου.Είναι στιβαρό, αξιοπρεπές,καλαίσθητο αν και άκαμπτο. Συνδυάζει το μοντέρνο κίνημα του '30,με ενδιαφέρουσα αισθητική και ατμόσφαιρα παλιάς αστικής ηρεμίας.Ανεγέρθηκε σε μία ευαίσθητη πολεοδομικά και χωροταξικά οδό που έχει αλλάξει όψη, αφού γκρεμίστηκαν στο διάστημα μιας δεκαετίας τα πιο αξιόλογα κτίρια.